Gələcəyin konturları

Vladivostokda IX Şərq İqtisadi Forumu başa çatdı, forumda Azərbaycan nümayəndə heyəti iştirak etdi. Bu il EEF-də nələrin müzakirə edildiyi və nəticədə hansı müqavilələrin imzalandığı haqqında məqaləni oxuyun.

Şərq İqtisadi Forumu Asiya-Sakit Okean regionunda beynəlxalq əməkdaşlığın genişləndirilməsi üçün aparıcı platformadır. Bu il onun əsas mövzusu belə formalaşdırılmışdı: “Uzaq Şərq – 2030. Fürsətlər yaratmaq üçün güclərimizi birləşdirək”.

EEF 2024 sərgisini 75 ölkədən 7 min insan ziyarət edib. Ölkəmiz də foruma öz nümayəndə heyətini göndərib. Azərbaycanın baş prokuroru Kamran Əliyev Vladivostokda məruzə ilə çıxış edib. O, biznesin hüquqi müdafiəsi üçün Rusiya yurisdiksiyasının unikal imkanlarından danışıb.

Bundan başqa, Kamran Əliyev rusiyalı həmkarı İqor Krasnovla görüşüb. Müzakirələr nəticəsində Azərbaycan və Rusiya baş prokurorları qarşılıqlı anlaşma haqqında memorandum imzaladılar: bu sənəd iki ölkənin hüquq-mühafizə orqanlarına təcrübə mübadiləsini daha fəal həyata keçirməyə və transmilli cinayətkarlığa qarşı mübarizədə səyləri koordinasiya etməyə kömək edəcək.

Tədbirdə Azərbaycan İqtisadiyyat Nazirliyinin nümayəndəsi Emil Səfərov da iştirak edib: Forumun kənarında o, ölkənin Ermənistanla sülh sazişi imzalamağa tam hazır olduğunu bildirib. Bundan əlavə, o, Rusiyanın tikinti şirkətlərinin işğaldan azad edilmiş ərazilərin bərpasına böyük maraq göstərdiyini bildirib.

EEF 2024 çərçivəsində beynəlxalq gündəmin ən aktual mövzuları, o cümlədən BRİKS-in genişləndirilməsi ilə bağlı dəyirmi masalar və panel müzakirələri keçirilib.

Avqustun sonunda Azərbaycan təşkilata üzv olmaq üçün rəsmi müraciət etdi, ötən gün Türkiyə bizdən nümunə götürdü və Malayziya da BRİKS-ə qoşulmaqda maraqlıdır. Rusiya prezidenti Vladimir Putin plenar iclasda qeyd edib ki, artıq 30-dan çox ölkə BRİKS ilə əməkdaşlığa hazır olduğunu bəyan edib. Xatırladaq ki, hazırda assosiasiyaya 9 dövlət daxildir: Braziliya, Rusiya, Hindistan, Çin, Cənubi Afrika Respublikası, Misir, Efiopiya, İran və BƏƏ.

BRİKS ölkələri qarşılıqlı ticarəti uğurla inkişaf etdirirlər. Bu ilin yanvar-iyul aylarında Rusiya İxrac Mərkəzinin dəstəyi ilə blok çərçivəsində xarici ticarət əməliyyatlarının həcmi təqribən 5,8 milyard dollar təşkil edib.

Forumda həmçinin BRİKS kontekstində beynəlxalq ticarətin və yükdaşımanın inkişaf perspektivləri müzakirə olunub. Blok ölkələri əsas beynəlxalq nəqliyyat dəhlizlərinin oxları üzərində yerləşir və bu, səmərəli logistika əməkdaşlığının qurulması üçün imkanlar açır.

Artıq bu iş gedir. Onun əsas istiqamətləri arasında BAM-ın infrastrukturunun modernləşdirilməsi də var. Son on il ərzində Baykal-Amur magistral xəttinin Şərqi Sibir Dəmir Yolunun sərhədləri daxilində olan hissəsində 2 min km yol tikilib və 5 min km-dən çox yol modernləşdirilib. EEF 2024-ün plenar iclasında Rusiya prezidenti Vladimir Putin BAM-ın modernləşdirilməsi layihəsini onun tikintisindən daha iddialı adlandırıb.

Yada salaq ki, magistralın tikintisi hələ sovet dövründə – 1972-ci ildə başlayıb. İşə Azərbaycan xalqının gələcək ümummilli lideri Heydər Əliyev rəhbərlik edirdi.

Forumda nazirlər və region rəhbərləri ilə yanaşı, 700-dən çox şirkətin nümayəndələri iştirak edib. Dünya neft-kimya sənayesinin liderlərindən olan Rusiyanın “Sibur” şirkətinin əməkdaşları Azərbaycan nümayəndə heyəti ilə görüşüblər. Tərəflər birgə neft-kimya müəssisəsinin yaradılmasını müzakirə ediblər.

Bütün tədbirlərin nəticələrinə əsasən, EEF 2024 iştirakçıları rekord məbləğdə 5,4 trilyon rubl dəyərində 258 saziş imzalayıblar, Rusiya baş nazirinin müavini Yuri Trutnev bildirib. “Bizdə hələ belə bir rəqəm yoxdur – bu da vacibdir”, – Rusiya hökumətinin nümayəndəsi vurğulayıb.